NIEUWE KLOKKENLUIDERSREGELING

Recentelijk heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel ‘Wet bescherming klokkenluiders’ aangenomen. Hiermee wordt de Wet Huis voor Klokkenluiders vervangen. Wat zijn de belangrijke gevolgen en wijzigingen? 
 

50 OF MEER MEDEWERKERS: INTERNE MELDINGSPROCEDURE  

Er werken 50 of meer personen voor u. Als er ten minste 50 personen voor u werken, dan bent u verplicht een interne meldingsprocedure vast te stellen (en anders niet!). Let op: Voor het aantal medewerkers tellen zzp’ers, vrijwilligers en stagiairs mee. De hiernavolgende extra eisen worden dan aan de procedure gesteld.  

• Melden moet op 2 manieren kunnen: schriftelijk en mondeling (telefoon/gesprek). Voor een mondelinge melding gelden er aanvullende eisen (bijv. toestemming om de melding op te nemen).  

• Het moet duidelijk zijn hoe men het vermoeden van een misstand anoniem kan melden.  

• Een melder moet binnen 7 dagen een ontvangstbevestiging krijgen en binnen 3 maanden daarna informatie over de beoordeling en opvolging. Zodra er een melding is ontvangen, moet u deze melding registreren.  
   

WAT WORDT ER VOORTAAN ONDER MISSTAND VERSTAAN?  

Een vermoeden moet gebaseerd zijn op redelijke gronden en het maatschappelijk belang moet in het geding zijn. Onder de definitie ‘misstand’ wordt voortaan ook verstaan:  

• een schending (of een dreiging) van Unierecht;  

• een schending (of een dreiging) van interne regels die een verplichting inhouden en die op grond van een wettelijk voorschrift door de werkgever zijn vastgesteld;  

• het begrip ‘maatschappelijk belang’ is verduidelijkt: er moet sprake zijn van een patroon of structureel karakter, dan wel de handeling (of nalatigheid) is ernstig en omvangrijk.  
   

DIRECT MELDEN BIJ EXTERN MELDINGSKANAAL? 

Liever intern melden
Melders mogen hun melding direct bij een extern meldingskanaal doen (bijv. de Autoriteit Consument en Markt, Autoriteit Financiële Markten, Autoriteit Persoonsgegevens, Huis voor Klokkenluiders en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd).

Tip: Zorg dat uw interne meldingsregeling goed op orde is, zodat de werknemer in eerste instantie intern meldt.  

Benadeling mag niet
Als een melder een melding heeft gedaan, mag hij niet benadeeld worden (bijv. door ontslag, negatieve beoordeling, pesterijen of discriminatie).  

Kantonrechter
De kantonrechter kan bepalen dat u alsnog een (verplichte) interne meldingsregeling moet vaststellen. Ook de afdeling Onderzoek van het Huis van Klokkenluiders is bevoegd een last onder bestuursdwang ter handhaving of een bestuurlijke boete op te leggen.  

Medezeggenschap personeel
De ondernemingsraad moet instemmen met het wijzigen, vaststellen of intrekken van een klokkenluidersregeling. Voortaan geldt er ook instemmingsrecht voor het vaststellen van een interne meldingsprocedure. Heeft u geen OR of personeelsvertegenwoordiging en is dat ook niet verplicht, dan kunt u volstaan met de toestemming van meer dan de helft van het personeel.  

Wanneer uiterlijk geregeld hebben?
Kleine werkgevers (met 50-249 werknemers) moeten uiterlijk op 17 december 2023 voldoen aan de nieuwe wetgeving.  Betrek de medezeggenschapsorganen op tijd.  
 

Bij een aantal van meer dan 50 werknemers (maar minder dan 250), moet u per 17 december 2023 een interne meldingsprocedure geregeld hebben, die voldoet aan de EU-richtlijn. Hanteer de checklist Interne meldprocedure. 

Heeft u na het lezen  van dit artikel nog vragen? Neem dan contact met ons op, wij helpen u graag verder!