Vakantiedagen zijn in Nederland een belangrijk onderdeel van de arbeidsvoorwaarden. Ze bieden werknemers de mogelijkheid om te ontspannen en te herstellen, wat bijdraagt aan hun welzijn, werkplezier en productiviteit. In Nederland zijn vakantiedagen geregeld door de Wet arbeid en zorg (WAZO) en het Burgerlijk Wetboek.
Haal meer uit Verlof
Zorg ervoor dat uw beleid voldoet aan de wetgeving en de behoeften van uw team. Dit draagt bij aan een positieve werkcultuur. Bovendien biedt een goed verlofbeleid mogelijkheden om de tevredenheid en betrokkenheid van uw team te verhogen. Denk hierbij aan het bieden van flexibele verlofopties, zoals het opnemen van verlof in delen of het bieden van extra vakantiedagen.
Automatisering van het verlofproces kan de administratieve last aanzienlijk verminderen, fouten in de registratie minimaliseren en de efficiëntie verhogen bij het plannen en goedkeuren van verlofaanvragen.
Meer weten over de automatiseringsmogelijkheden? Lees dan het artikel 'Automatiseer verlofbeheer voor maximale efficiëntie’.
Hier volgt een overzicht van de belangrijkste regels en bepalingen.
Wettelijke vakantiedagen
Volgens de wet heeft iedere werknemer recht op minimaal 4 keer het aantal uren dat hij per week werkt aan vakantiedagen per jaar. Voor een fulltime werknemer die 40 uur per week werkt, betekent dit 160 uur, oftewel 20 werkdagen per jaar. Dit zijn de wettelijke vakantiedagen.
Bovenwettelijke vakantiedagen
Naast de wettelijke vakantiedagen kunnen werkgevers en werknemers in de cao (collectieve arbeidsovereenkomst) of de individuele arbeidsovereenkomst extra vakantiedagen afspreken. Deze extra dagen worden bovenwettelijke vakantiedagen genoemd. De hoeveelheid bovenwettelijke vakantiedagen kan variëren per bedrijf en sector.
Opbouw van vakantiedagen
Werknemers bouwen ook vakantiedagen op tijdens ziekte. Dit geldt zowel voor de wettelijke als de bovenwettelijke vakantiedagen. Dit betekent dat een werknemer die langdurig ziek is, gewoon zijn vakantiedagen blijft opbouwen.
Tijdens andere vormen van verlof, zoals zwangerschaps- en bevallingsverlof, wordt de opbouw van vakantiedagen doorgaans ook voortgezet.
Gebruik en verval van vakantiedagen
Werknemers moeten in overleg met hun werkgever hun vakantiedagen opnemen. De werkgever moet het verzoek in principe honoreren, tenzij er zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn die dit verhinderen.
Wettelijke vakantiedagen vervallen 6 maanden na het jaar waarin ze zijn opgebouwd, tenzij de werknemer redelijkerwijs niet in staat is geweest om vakantie op te nemen, bijvoorbeeld door langdurige ziekte. In dat geval kan de vervaltermijn worden verlengd. Bovenwettelijke vakantiedagen hebben een vervaltermijn van 5 jaar. Let op, de datum 1 juli komt snel dichterbij. Hebben werknemers nog vakantiedagen staan? Informeer ze dan tijdig over het vervallen van de wettelijke vakantiedagen en geef ze zoveel mogelijk ruimte om de dagen op te nemen.
Uitbetaling van vakantiedagen
Bij het einde van een dienstverband moeten niet-opgenomen vakantiedagen worden uitbetaald. Dit geldt zowel voor de wettelijke als de bovenwettelijke vakantiedagen. Zolang het dienstverband voortduurt, is het niet toegestaan om wettelijke dagen uit te betalen.
Specifieke omstandigheden
Deeltijdwerken: Voor deeltijdwerkers geldt het recht op vakantiedagen naar rato van het aantal uren dat zij werken. Een werknemer die 20 uur per week werkt, heeft dus recht op 80 uur (10 dagen) wettelijke vakantie per jaar.
Oproepkrachten: Ook oproepkrachten hebben recht op vakantiedagen en vakantietoeslag. Deze worden meestal berekend op basis van het aantal gewerkte uren.
De regelgeving rondom vakantiedagen in Nederland is ontworpen om een balans te bieden tussen werk en rust, wat cruciaal is voor het welzijn van werknemers. Het systeem zorgt ervoor dat werknemers voldoende gelegenheid krijgen om uit te rusten en te herstellen, wat niet alleen hun gezondheid ten goede komt, maar ook hun productiviteit en betrokkenheid op de werkvloer bevordert.
Vakantiedagen samenvoegen
Op basis van de wet hebben alle werknemers recht op een aantal vakantie-uren per jaar. Deze wettelijke vakantiedagen zijn 4 maal het aantal uren dat ze per week werken. Vanuit de cao of vanuit de werkgever kunnen er meer vakantiedagen zijn afgesproken met de werknemer dan deze wettelijke vakantiedagen, dit zijn de bovenwettelijke vakantiedagen. Veel werkgevers voegen deze vakantiedagen samen in één “potje”. De werknemer ziet dan één totaalsaldo per jaar voor het aantal vakantiedagen. Dit is overzichtelijk en handig voor de werknemer, omdat ze precies zien hoeveel saldo ze nog hebben.
Voor u als werkgever kan het samenvoegen van alle vakantiedagen minder handig zijn. De wettelijke vakantiedagen en de bovenwettelijke vakantiedagen hebben zoals aangegeven een andere vervaltermijn. Als alle vakantiedagen zijn samengevoegd, dan is het lastig om te bepalen wanneer de dagen van de werknemer vervallen. Het is daarom raadzaam om na te gaan welke afspraken u heeft gemaakt met uw werknemer over de vervaltermijnen van de vakantiedagen. Als u de afspraak heeft gemaakt dat deze vervallen volgens de wettelijke termijnen, dan is het raadzaam om de vakantiedagen niet samen te voegen en dus apart te vermelden.
Heeft u vragen over vakantiedagen? Denk bijvoorbeeld aan een werknemer met een hoog verlofsaldo of een werknemer die tijdens ziekte op vakantie wil. Neem dan gerust contact met ons op!